धनगढी : ८५ वर्षकी खैमैन्टु माया तामाङ कैलालीको फूलवारीमा बस्छिन । जनकपुर अञ्चलको सिन्धुली जिल्ला, तत्कालिन त्रिपुरेश्वर गाउँपञ्चायतको नागरिकता भएकी उनले विहे गरेर कैलाली झरेको ४० वर्ष भन्दा बढी भयो ।
विक्रम सम्बत १९९६ कार्तिक १४ गते जन्मिएकी उनी बुवा आमाको एक्लो सन्तान हुन । बुवा लोथरे तामाङको नामबाट नागरिकता पाएकी उनले पनि एउटा मात्र छोरी पाईन । छोरी २ वषकै हुँदा श्रीमानको मृत्युभयो । उनले अनाथ छोरी हुर्काईन । कैलालीमै छोरीको विहे गरिन र उनीसँगै बसिन । कैलालीमा बस्दाबस्दै ८५ वर्ष उमेरकी खैमैन्टुमाया तामाङलाई राष्ट्रिय परिचयपत्र बनाउनका लागि सिन्धुलीको बसाई सराई मागिएको छ ।
‘सिन्धुलीको घर पनि काँ नेर थियो थाहा छैन, छोरी पनि कैलालीमै जन्माए, छोरीलाई झन केही थाहा छैन, अब बसाई सराई कसरी ल्याउने, कसले गई दिन्छ । अनी कसरी थाहा हुन्छ की अहिले त्यहाँ कुन पालिका बनेको छ ? कसले मलाई चिनेर बसाई सराई बनाई दिन्छ ?’ तामाङले गुनासो गरिन ।
तामाङ जस्तै सामाजिक सुरक्षा भत्ता पाईरहेका तर बसाईसराई ल्याउनुपर्ने धेरै छन । प्रमुख जिल्ला अधीकारी धर्मेन्द्र कुमार मीश्र भन्छन, ‘राष्ट्रिय परिचय पत्र बनाउन चाहिले कागजपत्र त जसले पनि पुगाउनै पर्छ । हामीलाई पनि जेष्ठ नागरिकहरुले दुख पाईरहेको थाहा छ, देखिरहेका छौ, तर राज्यको नियम मान्नुको विकल्प छैन ।’
