कञ्चनपुरः कञ्चनपुरको दोधारा–चाँदनी नगरपालिका–१ मा एकीकृत जाँच चौकी अर्थात् सुक्खा बन्दरगाह बन्नेछ ।
जुन शुक्लाफाँटा राष्ट्रिय निकुञ्जको मध्यवर्ती क्षेत्रमा पर्ने गौरीशंकर मध्यवर्ती सामुदायिक वनको ४२.३६ हेक्टर क्षेत्रफलमा निर्माण हुनेछ । बन्दरगाह निर्माणको काम भारत सरकारको पूर्ण प्राविधिक तथा आर्थिक सहयोगमा हुनेछ । भारत सरकारले बन्दरगाह निर्माण गरेपछि यसको सञ्चालन नेपाल इन्टरमोडल यातायात विकास समितिले गर्नेछ । बन्दरगाहको लागत ५ अर्ब ७६ करोड नेपाली रूपैयाँ लाग्ने डीपीआरमा उल्लेख छ ।
निर्माण शुरू भएको ३ वर्षभित्रमा काम सम्पन्न गर्नुपर्नेछ । एक वर्षअघि नेपाल–भारत सम्झौताअनुसार आयोजनाको विस्तृत अध्ययन प्रतिवेदन (डीपीआर) भारत सरकारले नै तयार पारेको थियो । त्यतिबेला मध्यवर्ती वन क्षेत्रको ६३ हेक्टर क्षेत्रफलमा बन्दरगाह निर्माण हुने उल्लेख गरिएको थियो । र,वातावरणीय प्रभाव मूल्यांकन प्रतिवेदन (ईआईए) तयार गर्दा ७ अर्ब २ करोड लाग्ने अनुमान गरिएको थियो । तर, पुनः वातावरणीय व्यवस्थापन योजना (ईएमपी) स्वीकृतिमार्फत क्षेत्रफल घटाएर अहिले ४२.३६ हेक्टरमा झारिएको हो ।
निकुञ्जको ४२.३६ हेक्टर क्षेत्रफलमा रुख काट्ने स्वीकृति पाइसकेको समितिले तीन महिनाभित्र रुख काटेर जग्गा खाली गर्नेछ । खाली भएको जग्गा भारत सरकारलाई उपलब्ध गराउनेछ । भारतले सम्पूर्ण निर्माणको काम गर्नेछ । नेपालबाट महाकाली नदीमा निर्माणाधीन पुल प्रवेश निकासीको मार्ग बन्नेछ भने भारतबाट प्रवेश निकासको एकीकृत जाँच चौकी (आईसीपी) बनबासा हुनेछ । सीमा नजिकै निर्माण हुने बन्दरगाहमा छुट्टाछुट्टै लेनसहितको सडक निर्माण हुनेछ ।
बन्दरगाहसम्म पुग्नका लागि महाकाली नदीमा चार लेनको पक्की पुल र पहुँच मार्ग बनिसकेको छ । तीन तलाको बन्ने बन्दरगाहमा ३ हजार ७ सय ५७ मिटर लामो, ३ मिटर उचाइ भएको पर्खाल हालेर घेराबार बनाइनेछ । बन्दरगाह क्षेत्रभित्र सडक, पार्किङ, प्लेटफर्म, गोदाम, भन्सार कार्यालय, तौल पुल, कन्टेनर यार्ड, यात्रु टर्मिनल, पशुपन्छी तथा खाद्य जाँच केन्द्र, कार्यशाला, बैंक, प्रहरी केन्द्र, प्रशासनिक भवनलगायतका भौतिक पूर्वाधार निर्माण गरिनेछन् ।
आयाततर्फ ७ हजार वर्ग मिटर क्षेत्रफल र निर्याततर्फ २ हजार ५२० वर्ग मिटर क्षेत्रफलमा छुट्टाछुट्टै गोदाम निर्माण हुनेछन् । आयोजना अनुसार यात्रु टर्मिनल भवन, प्रशासनिक भवन, चमेना गृह, सुरक्षा कर्मचारी भवन, भन्सार कार्यालय, बैंक तथा क्वारेन्टाइन भवन, कर्मचारी आवास क्षेत्र, पार्किङ तथा शौचालय, ३ हजार संख्यामा मालवाहक सवारी साधन पार्किङ निर्माण गरिने डीपीआरमा उल्लेख छ । यसका साथै एक सय मेट्रिक टन क्षमताको तौल पुल र हरियाली क्षेत्र निर्माण गरिनेछ । उक्त क्षेत्रभरि ११ केभीएको वितरण लाइनमार्फत ५ सय केभीए क्षमताको ट्रान्सफर्मर जडान हुनेछ । दोधारा–चाँदनी सुक्खा बन्दरगाहमार्फत भारतका पाँच राज्यसँग प्रत्यक्ष रूपमा सुदूरपश्चिम जोडिने छ । पञ्जाव, हरियाणा, राजस्थान, गुजरात र उत्तराखण्ड जस्ता ठूला राज्य जोडिनेछन् ।
